‘Onder het ijs’ - Ellen de Bruin

Genre: roman
Uitgever: Prometheus
ISBN: 9789044634464
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 229
Uitgave: januari 2018

Dank aan uitgeverij Prometheus voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar.

Het is 2004. Een groep klimaatwetenschappers doet onderzoek op een schip in het Noordpoolgebied. Een van hen is Bas Fretz, een bijna-volwassen vrouw van 21 die nog met Lego speelt. Zij is mee in plaats van haar hoogleraar, Reinier, nadat die onverwacht is overleden. Ze hield net iets te veel van hem en ze zou graag weten of hij ook iets voor haar voelde, maar daar komt ze natuurlijk nooit meer achter, nu hij dood is.
Daar zit ze dan, als junior onderzoeker, op dat schip in het poolijs, tussen wildvreemde wetenschappers die elk zo hun eigen obsessies hebben. En als de expeditie dreigt te mislukken, wordt de kans steeds kleiner dat Bas er nog in slaagt om Reiniers wetenschappelijke ambities te verwezenlijken - laat staan die van zichzelf.
Onder het ijs is een originele roman over liefde en verlies, de wereld van de wetenschap en de macht en onmacht van de mens. Spannend, sprankelend en sfeervol - een romandebuut om van te smullen.

Aangezien ik gedurende mijn studie veel geleerd heb over microbiologie, klonk dit boek mij best interessant. Het verhaal zelf draait grotendeels om Bas, een studente die meegaat naar de Noordpool om onderzoek te doen naar dinoflagellaten, of zoals ze zelf zegt de “interessante dinootjes”. Vlak voordat de missie plaats zou vinden is haar begeleider en tevens geliefde overleden, waardoor zij nu meegaat op expeditie. In het begin is Bas echt nog een verlegen meisje die makkelijk over zich heen laat lopen en vanbinnen rouwt om het verlies van Reinier.

Aan het eind van de reis merk je als lezer echt dat Bas langzaam ontwikkelt naar een vrouw die verstand van zaken heeft en dit ook duidelijk uit naar de buitenwereld, zonder dat iemand anders met de eer gaat strijken. Juist deze ontwikkeling zorgt ervoor dat het boek zeer geloofwaardig overkomt. Als junior onderzoeker moet je jezelf immers nog bewijzen en belangrijk is het hierbij dat je duidelijk van je laat horen. Ook over de dinoflagellaten en de ijstijd heeft Ellen de Bruin zich goed ingelezen, waardoor ook deze delen ervoor zorgen dat het boek naast prettig leesbaar ook nog eens leerzaam is.

Een ander groot thema in het boek is de rouwperiode die Bas ondergaat. Doordat haar relatie met Reinier geheim was, merk je dat Bas haar verdriet moeilijk kan uiten en dit zorgt er weer voor dat ze als een grijs muisje aanwezig is op het schip. Het mooie aan het verhaal is dat aan het einde van de missie er ook een einde aan de rouwperiode van Bas is. Vanaf dat moment is ze niet alleen klaar om Reinier los te laten, maar begint ook haar daadwerkelijke carrière als wetenschapper.

Ondanks dat het best zware thema’s zijn die besproken worden, is “Onder het ijs” een vlot te lezen boek, met hier en daar ruimte voor humor. Deze humor zal niet voor iedereen weggelegd zijn, maar het is wel het type humor wat je onder wetenschappers kunt vinden. Daarnaast bevat het verhaal ook nog een spanningsboog doordat Bas tot de ontdekking komt dat Reinier niet alles met haar gedeeld heeft gedurende hun samenzijn.

Het geheel is dus een prettig leesbaar verhaal, met hier en daar wat humor en spanning. Toch draait het geheel vooral om rouwverwerking en uitzoeken wie je wilt zijn. Ikzelf vond het vooral erg leuk dat er wat microbiologie aan te pas kwam. Hierdoor werd het boek net wat anders dan andere verhalen met eenzelfde thema. Toch hoeft dit lezers die niet thuis zijn in aardrijkskunde of biologie er niet van te weerhouden om dit boek te lezen. Dit is namelijk heel subtiel door de rode draad heen verweven, waardoor het voor alle lezers te begrijpen is. Misschien dat de Latijnse benamingen ietwat lastig zijn om vlot door te kunnen lezen, maar toen destijds Harry Potter uitkwam kende ook niemand de spreuken.

Ik beoordeel het boek dan ook met 3.5 ster want het is een debuut van een schrijfster die zich heeft ingelezen voordat het boek gepubliceerd werd. Hierdoor is het verhaal geloofwaardig en bovendien erg boeiend. Daarnaast is het boek geen heel zware kost, maar wordt er wel degelijk een sterk verhaal neergezet.

Claudia van Koolwijk – recensent De Perfecte Buren