Genre: Historische Roman
Uitgeverij: Ambo|Anthos
ISBN: 9789026344817
Uitvoering: Paperback
Aantal pagina’s: 344
Verschijningsdatum: oktober 2018
Met grote dank
aan Uitgeverij Ambo|Anthos voor het recensie-exemplaar.
Inhoud
Maria van Reigersberch, beter bekend als de echtgenote
van Hugo de Groot, en Elske van Houweningen, hun dienstmeid, bevrijden in dit
verhaal Hugo de Groot uit Slot Loevestein, de plek waar hij na zijn
veroordeling zijn dagen moest slijten. Het verhaal wordt verteld aan de hand
van de belevenissen van deze twee vrouwen.
Mijn mening
Suzanne heeft een voorkeur voor historische romans. In
het geval van Maria kiest zij voor een gebeurtenis uit de Vaderlandse Geschiedenis
die iedereen lijkt te kennen. Met de nadruk op lijkt. Want wat blijkt in mijn
geval. Het spreekwoord van de klok en de klepel is volledig van toepassing.
Met een rondleiding op Slot Loevestein een aantal jaren
geleden met onze drie kinderen, was mijn doel de drie tieners cultuur te laten
snuiven en zelf mijn historische kennis een hernieuwde injectie te geven. Na
enkele verkleedpartijen en een aantal bijzondere plaatjes te hebben geschoten,
vertrok het gezin huiswaarts. Slechts een illusie armer. Ik wist er veel te
weinig van. Alleen de ontsnapping in de boekenkist zat nog in mijn hoofd. Vol
nieuwsgierigheid startte ik met deze historische roman. Die zou het gat in mijn
historisch besef rap dichten. Dacht ik.
We volgen in dit verhaal afwisselend Elske en Maria. Er
zijn meerdere hoofdstukken die achtereenvolgend Elske of Maria heten, waardoor
dit niet alleen wordt gebruikt om van perspectief te wisselen. Ik merk wel dat
ik soms verder wil met de een en ga lezen over de ander. Ik kan maar een
conclusie trekken: Het boeit me enorm.
Wat ik mij snel realiseer is dat het ontsnappingsverhaal
dat ik globaal ken, helemaal aan het eind zit. De weg ernaartoe is enerzijds
hobbelig en onverhard doordat er enerzijds een deel fictie in is verweven en
anderzijds geschiedkundig correct en helder als een encyclopedie. Die
combinatie houdt het boeiend.
Wat was het leven toch rustig in die tijd. Los van
bestuurlijke en kerkelijke dwalingen en inzichten, hadden de mensen hun
dagelijkse beslommeringen en die lagen in een ander tempo dan tegenwoordig wordt
gevolgd. De mensen mopperden minder, accepteerden hun lot en hadden daardoor
vrede met veel zaken waarop ze toch geen invloed hadden. Komaf bepaalde veelal
de toekomst en het plafond.
Suzanne, de auteur, laat haar personages leven als in de
zeventiende eeuw. Dat helpt mij om in mijn denkbeeldige ‘teletijdmachine’ te
stappen en uit te stappen in de eeuw waarin godsdienst tot binnenlandse onrust
wist te leiden. De auteur kiest geen partij en geeft slechts weer wat er
gebeurt met Hugo de Groot, zijn steun aan Johan van Oldenbarnevelt en de
effecten hiervan op Prins Maurits. Bijvangst die ik op voorhand niet had
verwacht en die het verhaal warmte en charme geven zijn de levens van Elske en
Maria. Dapper van de auteur om deze twee vrouwen niet alleen als bedenkers en
uitvoerders van het ontsnappingsplan te benutten, maar bovenal als
hoofdpersonages in de toenmalige tijdgeest.
Waaruit dit onder andere blijkt? Het vormen van een gezin
was niet zo eenvoudig, de kindersterfte lag enorm hoog. Er was nog geen #metoo
en vrouwen toonden desalniettemin wel de onafhankelijkheid,
verantwoordelijkheid en stabiliteit die respect afdwong. Een krachtig pleidooi
voor de vrouwen uit die tijd, die onderschrijft dat een man zo sterk is als de
vrouw die aan zijn zijde staat.
Eindoordeel
Wat mij verdrietig maakt is dat de bestuurlijke thema’s
van toen, die geleid hebben tot de Synode van Dordrecht, in de strijd tussen
remonstranten en contraremonstranten vergelijkbaar zijn met de eenentwintigste
eeuw met haar Nashvilleverklaring. We hebben weinig van onze geschiedenis
geleerd.
Vroeger op de Middelbare school bleek al dat de mate van
vertelkunst van de docent bepalend was hoeveel lol je had met het vak
Geschiedenis. Suzanne Wouda is de ideale docent om mensen te verbinden met de historie.
Niet door het opsommen van jaartallen en kille gebeurtenissen. Maar door de
geschiedenis levend te houden door er een hart in te stoppen. Een hart dat
klopt. Maria krijgt van mij vier sterren.
Peter van Bavel - recensent De Perfecte Buren
Mijn persoonlijke songtekst
‘Now there was a time when they used to say
That behind every - "great man."
There had to be a - "great woman."
But in these times of change you know
That it's no longer true.
So we're comin' out of the kitchen
'Cause there's somethin' we forgot to say to you (we say)
Sisters are doin' it for themselves.
Standin' on their own two feet.
And ringin' on their own bells.
Sisters are doin' it for themselves..
(Eurythmics – Sisters are doin' it for themselves)
